Hoe beïnvloedt de aanslag op Charlie Kirk de polarisatie in Nederland?

Bron foto: Google

In eerdere blogs heb ik al eens gesproken over polarisatie. Daarin besprak ik wat polarisatie inhoudt en welke oorzaken eraan ten grondslag kunnen liggen.

Op woensdag 10 september is in Amerika de rechts-conservatieve activist Charlie Kirk neergeschoten tijdens een politiek debat aan de Utah Valley University. Kirk was een invloedrijke commentator met veel volgers op social media en een medestander van de huidige president Trump. Trump prees hem regelmatig, omdat Kirk jongeren wist te overtuigen om op de Republikeinen te stemmen.

Hoewel Kirk zelf niet actief was in de politiek, maar vooral via social media invloed uitoefende, wordt de aanslag op zijn leven kort na zijn overlijden toch als een politieke aanslag bestempeld. Al snel wezen mensen van het rechtse politieke kamp naar links, en omgekeerd, zonder dat er duidelijkheid was over de motieven van de verdachte. Het vingerwijzen vanuit de rechterflank werd verder aangewakkerd toen president Trump radicaal-links publiekelijk aanwees als verantwoordelijke. Ook in de media werden stevige uitspraken gedaan.

Aan de linkerkant van het politieke spectrum was de toon minder apocalyptisch, maar ook daar waren op social media opvallend veel uitingen van vreugde te vinden over de dood van Charlie Kirk.

We moeten ons realiseren dat een aanslag als deze, en het commentaar dat daar in de VS op volgt via media en social media, een directe invloed kan hebben op de politieke verhoudingen wereldwijd. Amerika fungeert op veel gebieden als voorbeeld voor hoe zaken in de rest van de wereld kunnen verlopen. Het snelle vingerwijzen van zowel de linker- als de rechterzijde kan daarmee een signaalfunctie hebben voor politici in andere landen. Het lijkt acceptabel om te beschuldigen en stevige uitspraken te doen, zonder dat alle feiten bekend of zorgvuldig afgewogen zijn. In de meeste gevallen hopen politici hier politiek voordeel uit te halen, in plaats van zich te richten op de rechtsstaat die moet oordelen over de dader en zijn (mogelijke) politieke motieven.

Ook in Nederland zien we helaas voorbeelden hiervan. Recent werd er op Twitter (X) bericht over een verdachte waarbij duidelijk werd geprobeerd politiek gewin te behalen, in plaats van dat het geweld werd veroordeeld en benadrukt werd dat politie en justitie met man en macht bezig zijn de verdachte op te sporen. Nederland heeft een degelijk rechtssysteem dat een oordeel zal vellen. Politieke uitspraken die toch vooral op eigen voordeel gericht zijn, dragen alleen maar bij aan meer polarisatie.

Met deze korte blog wil ik benadrukken dat we alert moeten blijven. De gebeurtenissen en werkwijzen in Amerika, waar polarisatie een voortdurend thema is, mogen niet onkritisch overwaaien naar andere landen — dus ook niet naar Nederland. Vingerwijzen brengt ons namelijk alleen maar verder tegenover elkaar te staan.

Daarnaast mogen we de potentiële aanslagplegers niet vergeten. Als zij online zien dat er in Amerika zelfs vreugde wordt geuit over een aanslag, kan dit hen over de streep trekken om zelf geweld te gebruiken. De bevestiging en verheerlijking achteraf kan iemand immers het laatste duwtje geven.

Tot slot wil ik benadrukken dat emoties uiten op social media mag, maar denk goed na over de gevolgen van je woorden. Woorden hebben effect — soms groter dan we ons realiseren.

Zoals gezegd is dit een korte blog, maar ik hoop toch voldoende stof tot nadenken aan te reiken. Want hoe bewuster we samen nadenken over polarisatie, hoe beter we ons kunnen verzetten tegen de groei ervan.

Heeft u nog vragen over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen via onderstaande knop.